مهمترین تفاوت انتخابات در ایران با سایر نقاط جهان
هرگاه شورای نگهبان افرادی را تأیید کند و یا تایید نکند بدان معنا نیست که میتوان افراد را به دو دسته حق و باطل و صالح و غیر صالح تقسیم کرد.
گروه سیاسی- انتخابات مجموعهای از تعاریف و واژهها را در برمیگیرد که «اصلح»، «رای»، «مردم» و «کاندیدا»، شاید مهمترین واژگان آن باشند. شاید بتوان گفت، ادبیات انتخابات در نظامهای سیاسی مختلف با هر نوع گرایش یکسان باشد نظیر «رای»، «مردم»، «کاندیدا» که در همه این نظامها مشترکند که در مجموع انتخابات را شکل میدهند.
به گزارش راه دانشجو، اما در ادبیات سیاسی جمهوری اسلامی ایران واژه «اصلح» که در سال جدید نیز مقام معظم رهبری بر آن تاکید کردند، فصل تمایز انتخابات در ایران با سایر نظامهای سیاسی باشد.
«اصلح» در لغت به معنای صالحتر است، به این معنا که یک شخص در میان چند فرد صالح دیگر بر اساس خصوصیات بارز دیگری از همه متمایزتر و برجستهتر باشد.
یک انتخابات شفاف و قانونی و متکی به رای مردم باید منتج به انتخاب اصلح شود، بدین معنا که فرد انتخاب شونده علاوه بر خصوصیاتی که در قانون اساسی برای وی ذکر شده باید خصوصیاتی بارز و برجستهتر از دیگر نامزدها داشته باشد.
از آنجا که در ایران انتخاب رییس جمهور و نمایندگان بر اساس رای مستقیم مردم و بدون واسطه انجام میشود، بنابراین مردم از میان افرادی که توسط شورای نگهبان صلاحیت و نیز صالح بودنشان تایید شده، باید اصلح را انتخاب کنند، در واقع مردم با بینش سیاسی و نگاه به گذشته و حال فرد و یا افراد آنها را انتخاب میکنند.
به تعبیر مقام معظم رهبری «مردم از همه مسئولان، جناحها و احزاب جلوتر هستند» و این همان بینش مردم در انتخاب اصلح است.
اما سوال اساسی اینجاست که اصلح با چه پارامترها و خصوصیاتی معرفی و شناخته میشود؟ در این میان هر فرد و کاندیدایی که پا به عرصه میگذارد گمان میبرد که خود اصلحتر از بقیه است و بر اساس آن تعریفی را برای واژه اصلح ارائه میکنند.
محمدباقر قالیباف عضو ائتلاف پیشرفت که یکی از ائتلافهای قدرتمند انتخابات یازدهم ریاست جمهوری است در این خصوص میگوید: «چه حقی گروهها و افراد دارند که یک نفر را انتخاب کنند و بگویند اصلح است. مجموعه ائتلاف سه نفره (ائتلاف پیشرفت) مبنایش این است که بر اساس مشروعیت، مقبولیت و کارآمدی عمل کند. ما تصمیم گرفتهایم که این موضوعات بین این سه نفر مطرح شود و فکر میکنیم منطقیتر به نظر میرسد».
بر اساس گفتههای بالا، اصلح با خصوصیاتی چون مشروعیت، مقبولیت و کارآمدی شناخته میشود، مشروعیت در تعریف مردم فردی است که دارای چهرهای مورد وثوق باشد؛ مقبولیت نیز بر اساس شناختی که مردم از آن کاندیدا دارند مورد قبول آنها باشد، و کارآمدی نیز که در طول مسیر خدمترسانی تعریف میشود که این موارد با نظرسنجی مشخص میشود.
مقام معظم رهبری در بیاناتشان درباره انتخابات یازدهم و توجه به انتخاب اصلح و تعریف اصلح و نیز وجه تمایز آن با غیر اصلح میفرمایند: «هنر ملت ایران و مردم شهرها و حوزههاى انتخابیه این است که دقت کنند، نگاه کنند، بشناسند اصلح را، بهترین را انتخاب کنند. بهترین از لحاظ ایمان، بهترین از لحاظ اخلاص و امانت، بهترین از لحاظ دیندارى و آمادگى براى حضور در میدانهاى انقلاب. دردشناسترین و دردمندترین نسبت به نیازهاى مردم را انتخاب کنند».
در واقع بر اساس این بیانات که میتوان آن را «منشور انتخابات» نامید باید گفت که در حکومت اسلامی، شورای نگهبان افراد را تأیید یا رد صلاحیت میکند، هرگاه افرادی را تأیید کند و یا تایید نکند بدان معنا نیست که میتوان افراد را به دو دسته حق و باطل و صالح و غیر صالح تقسیم کرد بلکه باید در این تقسیمبندی میزان اصلح بودن فرد مورد توجه باشد نه صالحیت، یعنی باید به اصلح و غیراصلح تقسیم کرد.
و باز هم مقام معظم رهبری تاکید میکنند که «به کسى گرایش پیدا کنید که به دین مردم، به انقلاب مردم، به دنیاى مردم، به معیشت مردم، به آینده مردم و به عزت مردم اهمیت مىدهد».
ایشان 4 شرط رابرای انتخاب اصلح بر میشمارند: «تدین»، «کارآمدی»، «دلسوزی» و «شجاعت».
اما چرا مقام معظم رهبری از واژه اصلح در انتخابات استفاده میکنند؟ به نظر میرسد، تعدد و حضور کاندیداهای مختلف که همه از میان چهرههای صالح و موجه نظام هستند، دلیل اصلی انتخاب واژه اصلح از سوی رهبر معظم انقلاب است.